Dù cho có cố gắng sống và nỗ lực hết mình, tại sao có những người lại cảm thấy cuộc đời của họ ngày càng trở nên phức tạp và khó khăn?
Những người này gặp phải vấn đề gì và tại sao lại như vậy?
Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể hiểu rõ vấn đề này bằng cách nhìn vào bản năng và tâm lý con người.
Theo tôi, tâm trí của chúng ta không được hình thành để tìm kiếm hạnh phúc, mà ngược lại, nó được hình thành để duy trì sự an toàn và sinh tồn. Một sự hiểu lầm rất phổ biến là chúng ta nghĩ rằng tâm trí của mình, tự nhiên và không thay đổi, luôn hướng tới hạnh phúc, rằng cuộc sống của chúng ta sẽ tự động được hướng đến điều tốt đẹp và hạnh phúc.
Nhưng thực tế, bản năng của con người được hình thành để bảo vệ an toàn, tránh khỏi những mối nguy hiểm và những đe dọa sinh tồn. Điều này có thể gây ra những xung đột giữa bản năng sinh tồn và mục tiêu hạnh phúc của chúng ta.
Ví dụ, một người đã từng trải qua tổn thương, bị lạm dụng hoặc bị áp bức từ thời thơ ấu có thể mang trong mình nỗi đau và sự sợ hãi sâu sắc. Điều này có thể dẫn đến một cảm giác thù hận mạnh mẽ đối với những người có quyền lực hoặc những người có thể làm họ tổn thương. Trong những trường hợp như vậy, việc thể hiện sự giận dữ có thể trở thành cách để bảo vệ chính mình khỏi những tình huống cảm thấy nguy hiểm. Nếu trong một cuộc đối thoại với cấp trên, họ bị chỉ trích quá mức hoặc cảm thấy bị tổn thương, bản năng sinh tồn sẽ kích hoạt, khiến họ phản ứng bằng cách tức giận hoặc thậm chí từ bỏ công việc.
Từ đó, cuộc sống của họ có thể trở nên khó khăn hơn, khi những hành động phản ứng này làm lệch hướng các quyết định và mối quan hệ trong cuộc sống.
Chúng ta thường xuyên đối mặt với những lựa chọn trong cuộc sống không hoàn toàn trùng khớp với mong muốn của mình.
Đôi khi, chúng ta cảm thấy bất an và không thoải mái, nhưng lại không dám đối mặt với những cảm giác này và thay vào đó là tìm cách tránh né. Những lựa chọn này thường phản ánh mong muốn trốn tránh sự khó chịu tạm thời hơn là theo đuổi mục tiêu hạnh phúc lâu dài. Và nếu chúng ta liên tục chọn con đường tránh né này, thì dù có nỗ lực hết mình, chúng ta vẫn có thể cảm thấy cuộc sống dần dần lệch khỏi những gì mình thật sự mong muốn.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là chúng ta cần phải hoàn toàn phủ nhận những cảm giác không thoải mái này. Ngược lại, tôi cho rằng đó là một phần rất tự nhiên trong quá trình phát triển của mỗi người. Chính bản năng sinh tồn và cảm giác bất an là những yếu tố bảo vệ chúng ta khỏi nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu chúng ta chỉ sống theo những bản năng này mà không xem xét những lựa chọn lâu dài và hạnh phúc hơn, thì có thể chúng ta sẽ rơi vào một vòng luẩn quẩn.
Vậy làm thế nào để sống cuộc sống mà chúng ta thực sự mong muốn, thay vì chỉ sống theo những bản năng và cảm xúc tạm thời?
Tôi nghĩ điều này có thể so sánh với việc học một môn thể thao, như chơi bóng rổ. Chẳng hạn, tôi rất thích chơi bóng rổ và có một cuốn sách về kỹ thuật ném bóng rổ. Trong đó có các hướng dẫn chi tiết về cách cầm bóng, góc tay và các kỹ thuật khác. Tuy nhiên, chỉ đọc sách và xem video thôi không đủ để bạn thực sự thành thạo kỹ thuật. Bạn cần phải luyện tập liên tục để cải thiện.
Tâm lý con người cũng giống như vậy. Rất nhiều người chỉ tập trung vào việc hiểu lý thuyết, hiểu về tâm lý học, nhưng khi đối mặt với những cảm giác bất an, họ lại không biết cách xử lý. Bản năng của chúng ta luôn đẩy chúng ta vào những cảm giác khó chịu, nhưng điều quan trọng là chúng ta có thể học cách đối diện và quản lý những cảm xúc đó, thay vì để chúng điều khiển cuộc sống của mình. Ban đầu, chắc chắn sẽ rất khó khăn và cảm giác bất an sẽ luôn tồn tại, nhưng giống như khi học một môn thể thao, chúng ta cần thực hành và trải qua quá trình thử và sai.
Khi bạn nhận thức được rằng những cảm giác bất an này là điều hoàn toàn tự nhiên và hiểu rằng chúng không phải là điều bất thường, bạn sẽ dần dần có thể đối mặt với chúng mà không bị cảm giác sợ hãi chi phối. Mặc dù cảm giác không thoải mái sẽ luôn tồn tại, nhưng qua thời gian, chúng ta sẽ học cách điều khiển và vượt qua chúng, để từ đó có thể tiến gần hơn tới cuộc sống mà mình mong muốn.
Nếu bạn đã sống theo những lựa chọn bản năng và tự nhiên trong một thời gian dài, bạn có thể sẽ cảm thấy khó khăn khi thay đổi và chọn lựa con đường mới. Nhưng điều quan trọng là hiểu rằng những cảm giác này là rất tự nhiên và hoàn toàn có thể thay đổi nếu chúng ta thực sự muốn làm điều đó. Nếu bạn cảm thấy quá áp lực khi đối diện với những sự thay đổi này, hãy nhớ rằng quá trình thay đổi là một hành trình dài, và đôi khi bạn cần phải có thời gian để thích nghi với những lựa chọn mới.
Cuối cùng, đối với những ai cảm thấy rằng cuộc sống của mình đã quá muộn, hoặc cảm thấy không còn cơ hội để thay đổi, tôi muốn nhấn mạnh rằng đừng bao giờ từ bỏ. Dù bạn ở độ tuổi nào đi chăng nữa, cuộc sống vẫn có thể thay đổi. Chính những suy nghĩ tiêu cực và thất vọng mà bạn đang trải qua chỉ là kết quả của những trải nghiệm đã qua, nhưng chúng không phải là tất cả về bạn. Mỗi giai đoạn trong cuộc đời đều có thể mang đến những cơ hội mới, và việc hiểu rằng mọi thay đổi đều bắt đầu từ chính bản thân là một bước quan trọng để tìm lại hy vọng và hướng đi đúng đắn.
Nguồn: 놀면서 배우는 심리학
Ảnh: Pixabay
Đăng ký dịch vụ chữa lành tâm lý 1:1, tham vấn tâm lý 1:1, cặp đôi, đánh giá chất lượng mối quan hệ (test), đánh giá tâm lý chuyên sâu (test) tại: https://psysoo.org/dich-vu/
Đăng ký khóa học về chữa lành, hẹn hò, tình yêu, hôn nhân, gia đình & tâm lý học chuyên ngành tại: https://psysoo.org/courses/